Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) Ne Demek?

Doğrudan yabancı yatırım (FDI), ülkelerin ekonomik büyümesi ve kalkınmasında kritik bir rol oynuyor. Ülkeye sermaye girişi sağlayan bu yatırımlar aynı zamanda yatırımcıların teknolojik gücü, bilgi birikimi ve yönetim becerilerinin de yurt içine transfer edilmesine imkan tanıyor.

Doğrudan yabancı yatırım, uzun vadeli ekonomik büyüme hedeflerinden yerel istihdama, üretim kapasitesinden rekabet artışına dek pek çok alanda fayda sağlıyor. Bu yatırımlar şirketlerin maliyetlerini düşürmek, vergi avantajlarından yararlanmak ve ham madde veya iş gücüne kolay erişim sağlamak gibi stratejik amaçlarla yapılıyor. Sermaye sağlayan tarafın yönetime aktif olarak katıldığı FDI’lar, yatırım yapılan ülkede büyümeyi desteklerken yatırımcı şirketler için uzun vadeli kâr elde etme şansını da artırıyor. “FDI ne demek?” sorusunun cevabını aldığında göre, şimdi de doğrudan yabancı yatırımlar hakkında diğer bilmen gerekenleri öğrenme zamanı!

Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) Nedir?

Doğrudan yabancı yatırım, bir şirketin veya yatırımcının başka bir ülkede uzun vadeli iş faaliyetleri yürütmek amacıyla yaptığı yatırımları ifade ediyor. Bu kavram, ülkemizde İngilizce açılımı “Foreign Direct Investment” olan FDI kısaltmasıyla da kullanılıyor. FDI, yatırımcılara o ülkedeki şirketlerin yönetimine ve karar alma süreçlerine “doğrudan” katılma hakkı veriyor. Yatırımcılar genellikle işletme sermayesinde yüzde 10 veya daha fazla paya sahip oluyor.

Uluslararası ekonomik entegrasyonun önemli öğelerinden biri olan doğrudan yabancı yatırımlar, yurt içi ve yurt dışı piyasaları arasında istikrarlı ve uzun süreli bağlantılar oluşturuyor. Bu yatırım türünde öncelikle şirketin satış veya hizmet ağının genişletilmesi, yapılan anlaşma ile çok uluslu bir varlığın geliştirilmesi ve malzeme kaynağı edinilmesi amaçlanıyor. Başka ülkelere yapılan yatırımlarda ABD zirvede yer alırken onu Almanya, Japonya, Çin ve Birleşik Krallık izliyor. Dışarıdan en fazla yatırım alan ülkelerde ise yine ABD, Çin, Kanada, Brezilya ve Hindistan başı çekiyor.

Doğrudan Yabancı Yatırım Yöntemleri

Yatırımcılar yabancı bir ülkeye yatırım yaparken farklı stratejileri takip ediyor. Bu stratejiler aşağıdaki gibi sıralanıyor:

• Ortak girişimler: En sık kullanılan FDI metotlarından biri olan ortak girişimlerde yatırımcı, iki veya daha fazla yerel şirketle birleşerek ortak bir işletme oluşturuyor. Bu strateji, risk ve maliyet paylaşımını sağlarken yerel pazar bilgisine erişim imkanı da yaratıyor.
• Yeşil alan (greenfield) yatırımları: Yabancı bir şirketin başka ülkede sıfırdan yeni bir işletme kurduğu yatırımları ifade ediyor. Ülkede tamamen yeni bir varlık oluşturmayı amaçlayan bu yöntem yerel istihdamı artırma, yerel pazara uyum sağlama ve teknoloji transferi gibi avantajlar sağlıyor.
• Birleşme ve devralma (M&A): Bu yöntemde yabancı bir şirket yerli bir şirketi satın alıyor veya iki şirket birleşiyor. Diğer adı “Mergers and Acquisitions” olan birleşme ve devralma yöntemi, pazara hızlı giriş yapma ve mevcut altyapıdan yararlanma imkanı sunuyor.
• Projeye dayalı yatırımlar: Yabancı yatırımcıların belli projelere sermaye sağladığı metodu ifade ediyor. Ana hedef olarak projenin başarısına odaklanan bu model, yabancı yatırımcının riskini azaltmasıyla da avantajlı bir konumda yer alıyor.

Doğrudan Yabancı Yatırım Türleri

Doğrudan yabancı yatırımlar “yatay”, “dikey” ve “konglomera” olmak üzere üçe ayrılıyor. 

• Yatay modelde yatırımcı, yurt dışında aynı faaliyet alanında var olan bir şirkete yatırım yapıyor. 
• Dikey doğrudan yatırımda, yatırımcı ana faaliyetlerinden farklı bir alana yatırım gerçekleştiriyor. 
• Konglomera modeli ise farklı sektörlerde faaliyet gösteren birkaç şirketin bir araya gelerek ortaklaşa yatırım yapmasını tanımlıyor.

FDI nedir öğrendiğine göre finansal terimlerdeki keşif yolculuğuna devam edebilirsin. Midas’ın kapsamlı içerik yelpazesinde heyecan verici konuları ve finans dünyasından en güncel haberleri anında yakalayabilirsin. Hadi, yatırım dünyasına dair her şey için sen de hemen App Store veya Play Store üzerinden Midas uygulamasını indir!

Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.